De oprichter van anticonceptie-app Natural Cycles is ‘verrast’ over de ophef nadat 37 vrouwen ongewenst zwanger zijn geraakt

• Elina Berglund, medeoprichter van de app Natural Cycles, zegt verrast te zijn over alle aandacht en opschudding na 37 ongewenste zwangerschappen van gebruikers van de app.
• Wat betreft de nasleep van het onderzoek maakt Natural Cycles zich geen zorgen over het feit dat de autoriteiten de app tijdelijk verbieden als vorm van anticonceptie.
• “Het gebruik van Natural Cycles zal leiden tot minder ongewenste zwangerschappen, niet meer”, vertelt Berglund aan Business Insider Nordic in een interview.

Tech inzetten voor anticonceptie blijkt een grote uitdaging voor ondernemers wereldwijd en voer voor discussie. Dat blijkt ook wel weer nu Natural Cycles – een van ’s werelds eerste bewezen anticonceptie-apps – onderzocht wordt na een aantal ongewenste zwangerschappen.

Het Zweedse ziekenhuis Södersjukhuset diende een rapport in bij de lokale autoriteiten voor medische hulpmiddelen nadat 37 van de 668 patienten die abortus wilde plegen de Natural Cycles-app gebruikt hadden. Het nieuws ging direct de hele wereld over.

“Dankzij pr-tool Meltwater kunnen we zien dat het nieuws inmiddels 1,5 miljard mensen bereikt heeft. Ik ben verrast dat er zo veel persaandacht is geweest over het feit dat ongewenste zwangerschappen zich daadwerkelijk voordoen”, zegt Elina Berglund, die samen met haar man Raoul Scherwitzl Natural Cycles oprichtte.

“Geen verrassing” voor Natural Cycles

Natural Cycles introduceerde zijn ‘digitale anticonceptie’ in 2017 op de Europese markt en heeft volgens het bedrijf ongeveer 600.000 actieve gebruikers. De app vertelt vrouwen op welke dagen ze onbeschermde seks kunnen hebben door hun temperatuur te volgen.

Vorig jaar nog deed het bedrijf een werkzaamheidsonderzoek onder bijna 23.000 vrouwen. De collegiale toetsing – mede geschreven door de oprichters van het bedrijf – kwam tot de conclusie dat Natural Cycles effectiever was dan de pil. Met een score van 93 van de 100 op de Pearl-index bij normaal gebruik. (Natural Cycles geeft toe dat er meer onderzoek nodig was na de studie.)

"Er waren aanzienlijk meer ongewenste zwangerschappen en geen anticonceptiemiddel is helaas 100 procent effectief", vertelt Berglund Business Insider Nordic in een gesprek.

"Het positieve is dat onze gebruikers niet bang lijken te zijn voor dit soort artikelen – we hebben eigenlijk heel veel nieuwe gebruikers gekregen. In plaats daarvan zijn veel vrouwen geïrriteerd door het feit dat hun vermogen om de app op de juiste manier te gebruiken wordt onderschat. Daarom reageren ze ook vaak op artikelen in de media."

Vorig jaar zag Natural Cycles 51 meldingen over ongewenste zwangerschappen bij gebruikers, zowel in Stockholm als in Göteborg. Volgens Berglund werden sommige rapporten dubbel geteld, terwijl anderen überhaupt nooit tot een abortus hebben geleid.

Voor haar en Natural Cycles was het aantal meldingen vorig jaar niet verrassend, vooral omdat het bedrijf zijn gebruikers nauwlettend volgt en in staat is om 'de meeste zwangerschappen' te detecteren. Zo vertelt Berglund.

"We zoeken maandelijks contact met onze gebruikers en zien er zorgvuldig op toe dat de hoeveelheid ongewenste zwangerschappen niet groter is dan het aantal dat gecommuniceerd wordt in onze wetenschappelijke studies en certificering", legt ze uit.

"Omdat de lichaamstemperatuur van de gebruiker stijgt in plaats van daalt aan het einde van de luteale fase van de menstruatiecyclus, ontdekken we de meeste zwangerschappen in de app", zegt Berglund. Ze voegt eraan toe dat het bedrijf niet in staat is om ongeveer 1,7 procent van de gebruikers te volgen om verschillende redenen.

"De werkzaamheid van andere anticonceptiemiddelen worden niet op dezelfde manier gecontroleerd, daarom is er in Zweden een procedure gestart waarin abortusklinieken afwijkingen melden aan het Medical Products Agency. Éen rapport per geval, of het nieuwe product scherp in de gaten houden."

"Het is niet leuk om ongewenste zwangerschappen te zien"

In reactie op de zaak van Södersjukhuset wil het bedrijf zo veel mogelijk leren over de 37 ongewenste zwangerschappen en hoe de getroffen vrouwen de app gebruikten.

De informatie in de rapporten van de Zweedse regelgevende instantie voor medische hulpmiddelen is schaars. In maar bijna de helft van de gevallen weten we de leeftijd van de vrouw.

"De media meldden al snel dat het ging om jonge vrouwen, maar toen we de zaken doorliepen zagen we dat de leeftijd tussen de 22 en 38 jaar lag. Met een gemiddelde leeftijd van 29 jaar oud. Dat is redelijk consistent met de gemiddelde leeftijd van onze gebruikers, die is 20. We hebben ook een leeftijdsgrens van 18 jaar om het product te gebruiken."

Elina Berglund en haar collega's hebben een intern onderzoek uitgevoerd om na te gaan of het aantal meldingen bij Natural Cycles in overeenstemming is met de gebruikers in Zweden (ongeveer 133.000), en met de effectiviteit van de app bij normaal gebruik (93 procent).

"Het is heel erg in lijn met wat we verwacht hadden. Het is helemaal niet leuk om te zien dat er ongewenste zwangerschappen zijn, maar aan de andere kant bestaat er vandaag de dag geen anticonceptiemiddel dat 100 procent veilig is. Dus als je de industrie vooruit wilt helpen met innovaties, dan kun je dit helaas niet vermijden."

Van de 668 vrouwen die tussen september en december afgelopen jaar een abortus lieten plegen bij Södersjukhuset, hadden er 37 de Natural Cycles app gebruikt. Ongeveer 5 procent. Berglund heeft nu informatie opgevraagd over welke anticonceptiemiddelen de andere 95 procent gebruikte.

Natural Cycles maakt zich geen zorgen over een verbod

Elk jaar vinden er ongeveer 38.000 abortussen plaats in Zweden, volgens de Zweedse nationale raad voor gezondheid en welzijn. Berglund ziet Natural Cycles als een manier om dat aantal te verminderen.

Volgens een onderzoek uit 2015, onder andere schreven door gynaecoloog Helena Kopp Kallner, is er in Zweden een grote, onvervulde behoefte aan voorbehoedsmiddelen. Vooral onder vrouwen tussen 21 en 30 jaar oud.

"Dit zijn de vrouwen die we graag willen helpen. We verwachten niet dat het aantal ongewenste zwangerschappen zal groeien in Zweden. Juist het tegenovergestelde. De Natural Cycles-gebruikers maakten voorheen vaak gebruik van minder effectieve vormen van anticonceptie."

Natural Cycles werkt nu samen met het Zweedse Medical Products Agency – hetzelfde orgaan dat de app een jaar geleden voor het eerst goedkeurde – om het proces van het melden van ongewenste zwangerschappen te stroomlijnen.

Berglund verwacht dat ze pas over een paar weken feedback zal krijgen van het Södersjukhuset-rapport. In de tussentijd maakt Berglund zich niet al te veel zorgen over een verbod op de app.

"Ik beschouw het niet als een hoog risico. Het aantal gevallen wijkt niet af van wat onze goedkeuring vereist. En we hebben het in onze marketing ook niet laten voorkomen alsof deze gevallen niet kunnen voorkomen. Wij vertrouwen op de professionaliteit van onze marketingpartner en denken daarom niet dat het onderzoek tot dergelijke maatregelen zal leiden."

Dit artikel verscheen eerder op Business Insider Nordic.